Lesgeven blijft leuk!

Voor we morgen naar het Tobameer vertrekken, nog een kort verslag van afgelopen week. We zijn druk bezig geweest met het voorbereiden van een college voor 100 studenten van PGSD (Pabo), verdeeld over 3 groepen. De bedoeling was dat we zouden vertellen over het onderwijs in Nederland, realistisch rekenen en hoe de leerkrachtenopleiding in Nederland eruit ziet. We hebben een mooie powerpointpresentatie gemaakt. Ook wilden we een filmpje laten zien van een rekenles in Nederland, maar ondanks alle inspanningen van Arlette en veel gemopper van ons op het trage internet is dit niet gelukt. Arlette, misschien kun jij straks wat filmpjes meenemen? De studenten hoefden niet alleen te luisteren, we hebben ze ook aan het werk gezet met een realistische rekenopgave. “ Maak van A4’tjes twee kokers met een vierkante ‘bodem’. Eén in de lengte en één in de breedte. Welke van deze kokers heeft de grootste inhoud? Of gaat er evenveel in? Hoe los jij dit op? “ Het was erg leuk te zien hoe de studenten na een lichte aarzeling aan de slag gingen. Wat de oplossing is verklap ik niet, probeer maar. Dit is nu realistisch rekenen! Waar de studenten het meest van onder de indruk waren, was het feit dat we in Nederland al om 8.00 uur op school zijn en pas om 17.00 uur of nog later weer naar huis gaan. Wat we dan al die tijd deden? Soms vraag ik me dat ook wel eens af, maar als we dan hier zien dat de kinderen soms de eerste 20 minuten van een les moeten wachten op de juf die nog moet voorbereiden en kopiëren, dan denk ik dat wij toch iets effectiever bezig zijn. Het college geven was erg leuk, met veel enthousiaste studenten die erg nieuwsgierig waren naar het onderwijs in Nederland, maar ook graag wilden weten of ik getrouwd was en hoe oud mijn kinderen waren. Deze middag bracht ons weer een hoop nieuw energie. Het zou leuk zijn als we het nog een keer mogen doen!
Verder blijven we ons verbazen over allerlei dingen, waarvan er sommige eigenlijk zo simpel zijn: zo wordt hier bij het rekenen vaak de vingers gebruikt. Bij sommen tot 10 gaat dat heel goed, lastiger wordt het als de sommen boven 10 uitkomen: geen probleem hier, de tenen worden er gewoon bij gepakt. De juf van klas 1 wil kikkersprongen maken op de getallenlijn. Om dit voor te doen gebruikt ze de tegels van de klas als getallenlijn. Duidelijker kan het niet en de getallen schrijf je gewoon met een dikke stift op de tegels. Veeg je zo weer weg. Handig toch? Het sanitair op de scholen is niet zo heel best, vaak is er geen water in de mandi en kan de (hurk)wc niet gebruikt worden. Een keer werd dat opgelost door mineraalwater te gebruiken, want de juf uit Nederland kun je de wc toch niet weigeren. Afgelopen week kwam ik op een school en de juf was er niet. Ze was even naar huis met de motor om naar de wc te gaan. De kinderen wachten geduldig tot juf weer terug is. Gisteren kwam ik in een klas waar pas een nieuwe juf was en waar al een hele poos geen vaste leerkracht was, met als gevolg een klas die heel moeilijk te handhaven is. Ook deze juf had er moeite mee en tot mijn schrik gebruikte ze de bordliniaal om af en toe een tik op de handen of tegen een been aan te geven. Later toch maar voorzichtig gezegd dat ze met belonen meer zou bereiken. Lastig af en toe hoor! En wat dacht je van een juf die de kinderen opdracht geeft van cirkel te verdelen in drieën door middel van vouwen. Ze kreeg het zelf niet voor elkaar en kwam mij uiteindelijk raad vragen hoe het moest….
Vanmiddag hebben we kennis gemaakt met de bureaucratie van de overheid hier. We gingen naar de immigratiedienst om ons visum te verlengen. We hadden al bedacht dat het niet helemaal zonder slag of stoot zou gaan en ja hoor: tweeënhalf uur later verlieten we het kantoor zonder visum en nadat zowel Bunga als Rahmah voor ons apart naar het kantoor gekomen waren om te praten met het personeel. Het gesprek met de baas was alles behalve prettig. Een staaltje machtsvertoon van een zeer chagrijnige man die er echt niet over dacht om ons te gaan helpen vandaag. Uiteindelijk blijkt het nogal ingewikkeld te liggen en gaat Rahmah (wat een geweldig mens is dit, ze doet alles voor ons!) het volgende week voor ons op de universiteit (omdat we op uitnodiging van hen hier zijn) in orde maken zodat we daarna bij de immigratiedienst het visum kunnen halen. We zijn benieuwd!
En zo is het verslag toch nog langer geworden door alles wat we hier meemaken. Jullie merken wel, elke dag brengt toch weer verrassende dingen met zich mee.
Veel groeten uit Banda Atjeh van Anne, Jeske en Muriël!

Bijna op de helft

Wat gaat de tijd snel!! Van ons honderd-dagen-verblijf hier, zijn er al bijna vijftig voorbij. Over drie weken komen de volgende mensen alweer, Johan, Bonnie en Marielle, die het stokje van ons gaan overnemen, nadat we eerst een maandje samen werken. We zijn al druk bezig met verslagen maken en versturen, zodat zij zich goed kunnen inlezen. Dit om de continuïteit van ons project te kunnen waarborgen.
Van de zes scholen waar wij komen, zijn wij op vier aardig goed gestart. De resultaten na enkele weken begeleiding zijn wisselend. Het ene moment zijn we erg enthousiast, omdat we zien dat de leerkracht de nieuwe manier van lesgeven goed oppakt, er veel materiaal is om mee te werken en de kinderen verschillende oplossingsstrategieën gaan gebruiken. Het volgende moment zijn we echter teleurgesteld, omdat er afspraken niet worden nagekomen, een juf afwezig is of een juf geeft weer een ouderwetse les uit het boek, waarbij weinig valt te coachen. Het lastigste vinden de leerkrachten het gebruik van een context en ze vinden het erg moeilijk de kinderen zelf oplossingen te laten bedenken. Ze zijn erg van het voorkauwen hier. Hier en daar zien we leerkrachten die het zachtjes aan gaan veranderen. Ook werken we aan klassenmanagement. De juf vraagt iets aan de kinderen en die geven en masse schreeuwend het antwoord. Nog eens gevolgd door een “Berapa?” (hoeveel?) van de juf en dan weer het antwoord van de hele klas. Dit wordt meerdere keren herhaald, net zolang tot onze oren tuiten. Voorzichtig proberen we de leerkrachten ervan te overtuigen dat de kinderen echt wel meedoen, als ze hen hun vinger laten opsteken en niet iedereen het antwoord brult. Op een school zijn we nu al een paar weken niet geweest. Pogingen om een afspraak te maken zijn nog tot nu toe nog mislukt. Komende week maar weer proberen. Op de laatste school zijn we afgelopen week goed gestart: in klas één en drie staan enthousiaste leerkrachten die goed van start zijn gegaan. In klas twee gaat het echter niet zo goed. Deze leerkracht is zwaar getraumatiseerd door de tsunami en volgens haar collega’s is ze erg veranderd. Ik merk ook dat de kinderen een beetje bang voor haar zijn. Zij vindt het ook erg moeilijk het vertrouwde los te laten en iets nieuws te proberen. Iedereen op school weet ervan, maar er wordt helaas niet veel aan gedaan. Heel sneu voor haar, maar ook voor de kinderen. Hoe dat verder moet, weten wij niet. In ieder geval is die klas er niet klaar voor om realistisch rekenen in te voeren.
Naast het werk op de scholen zijn we nu ook druk in overleg met Rahmah en haar team. Ook worden nu de PGSD (PABO)-studenten betrokken bij realistisch rekenen en deze week gaan wij een college geven aan 80 studenten. We gaan het hebben over realistisch rekenen (uiteraard!), maar ook over de verschillen tussen het onderwijs in Nederland en Indonesië (wat ben ik blij dat ik nog foto’s van mijn klas op de computer heb staan) en over de opleiding tot leerkracht. Hier gaan de studenten pas na een half jaar de basisscholen in en dat willen ze nu gaan veranderen. Rahmah was erg enthousiast over het Nederlandse model van meteen de klassen in. Rahmah is erg blij met onze steun en wij merken ook dat we via haar heel goed werk kunnen doen. Dit is ook de beste manier om het realistisch rekenen echt iets te kunnen laten zijn van de mensen hier. Zij moeten er straks alleen mee verder, als wij weer weg zijn. We hebben er vertrouwen in dat het met Rahmah en haar team goed gaat lukken, al zal de weg die ze moeten gaan nog lang zijn.
O ja, de kopieerapparaten werken inmiddels op alle scholen!! Zie bijgevoegde foto.

Jeske, Anne, Muriël